جراحی شقاق مقعد که با عنوان جراحی فیشر نیز شناخته میشود، یکی از روشهای موثر برای درمان شقاقهای مزمن یا مقاوم به درمانهای غیرجراحی است. شقاق مقعد به ترک یا پارگی دردناک در ناحیه مقعد گفته میشود که معمولاً با درد، خونریزی و سختی در دفع مدفوع همراه است. جراحی با هدف کاهش فشار عضلات مقعد و بهبود جریان خون ناحیه انجام میشود و به تسکین علائم و پیشگیری از عوارض کمک میکند. این روش معمولاً نتایج مطلوب و بهبودی سریع به همراه دارد.
این جراحی با یک برش کوچک در این ناحیه انجام خواهد شد. قبل از عمل شقاق مقعد، فشار زیادی بر روی اسفنکتر داخلی مقعد وجود دارد. اما بعد از اتمام این جراحی این فشار برداشته میشود و بهبود حاصل خواهد شد. برای آشنایی بیشتر با جراحی شقاق مقعد تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
علت انجام عمل شقاق مقعد
عمل شقاق مقعد زمانی انجام میشود که ترک یا پارگی مقعد (شقاق) به مرحله مزمن رسیده و به درمانهای غیرجراحی مانند تغییرات رژیم غذایی، مصرف ملینها، و کرمهای موضعی پاسخ نمیدهد. شقاق مزمن معمولاً با درد شدید، خونریزی مکرر، و سختی در دفع مدفوع همراه است و ممکن است منجر به اسپاسم عضله اسفنکتر داخلی شود. جراحی با کاهش فشار عضلات مقعد و بهبود جریان خون ناحیه، به ترمیم ترک و رفع علائم کمک میکند.
مزایای جراحی شقاق مقعد
عمل شقاق مقعد مزایای بسیاری دارد، زیرا میتواند بهبود قابل توجهی در علائم و عوارض شقاق مقعد به همراه داشته باشد.
درمان درد
شقاق مقعد معمولاً باعث درد شدید و ناراحتی میشود. این جراحی میتواند ترکهای دردناک را ترمیم کند و به بیماران کمک کند تا از درد و ناراحتی آن رهایی یابند.
بهبود خونریزی
شقاق مقعد باعث خونریزی در منطقه مقعدی میشود. با انجام عمل شقاق مقعد، ترکها ترمیم شده و خونریزی کنترل میشود.
جلوگیری از عفونت
شقاق مقعد باعث افزایش خطر عفونت در منطقه مقعدی میشود. با انجام عمل شقاق مقعد، برش ها تمیز شده و بافت معیوب ترمیم میشود، که میتواند خطر عفونت را کاهش دهد.
بهبود کیفیت زندگی
شقاق مقعد بر زندگی روزمره بیمار تاثیر میگذارد و فعالیتهای روزانه را محدود میکند. با انجام عمل شقاق مقعد و بهبود علائم، بیماران میتوانند به طور عمده به کیفیت زندگی خود برگردند و فعالیتهای روزمره را به طور طبیعی انجام دهند.
کاهش احتمال عود شقاق
در برخی از موارد، بدون عمل شقاق مقعد، شقاق ممکن است دوباره پیش آید. با انجام جراحی شقاق مقعد و پیروی از راهنماییهای پس از عمل، احتمال عود شقاق کاهش مییابد.
به هر حال، تصمیم در مورد عمل شقاق مقعد باید با مشورت پزشک تخصصی گرفته شود و بر اساس شرایط و نیازهای هر فرد تعیین گردد.
بیشتر بخوانید: شقاق در بارداری
انواع جراحی شقاق مقعد
در صورتی که درمان های غیر جراحی در روند بهبودی و کاهش علائم شقاق مقعد بی تاثیر باشد، پزشک برای درمان از روش های جراحی استفاده میکند. در ادامه برخی از این روش ها را به اختصار بیان میکنیم:
✔ جراحی شقاق باز
در این روش جراحی، جراح یک برش کوچک در ناحیه مقعد انجام میدهد و شقاق را تمیز میکند و بخیه میزند.
✔ جراحی شقاق بسته
در این روش، جراح از داخل مقعد برای از بین بردن شقاق استفاده میکند و برش خارجی انجام نمیدهد. این روش کمتر تهاجمی است و زمان بهبودی کوتاه تری دارد.
✔ استفاده از بوتاکس
این روش جراحی غیر معمول است که برای درمان شقاق های مقاوم استفاده میشود. بوتاکس به عنوان یک مسکن عضلانی عمل میکند و میتواند باعث کاهش فشار در منطقه مقعد و بهبود شقاق شود.
هر کدام از این روش ها دارای مزایا و معایب خاصی هستند و بسته به وضعیت و شرایط بالینی هر بیمار، پزشک متخصص میتواند بهترین روش جراحی را برای درمان شقاق مقعد توصیه کند.
اقدامات قبل از جراحی شقاق مقعد
آمادهسازی برای جراحی شقاق مقعد شامل مراحل زیر است:
- قبل از جراحی، شما باید با پزشک خود ملاقات کنید. پزشک به شما توضیح خواهد داد که چگونه باید برای جراحی آماده شوید و به شما دستورالعملهای خاصی را ارائه خواهد کرد.
- پزشک تستهای قبل از جراحی را انجام میدهد تا وضعیت سلامت شما را بررسی کند. این تستها شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار، آزمایش EKG (الکتروکاردیوگرافی) و سایر تستهای تشخیصی است.
- پزشک به شما میگوید که در روز جراحی چگونه داروهای خود را مصرف کنید. ممکن است به شما توصیه شود تا قبل از جراحی هرگونه دارویی که خونریزی را افزایش میدهد (مانند آسپرین) را متوقف کنید.
- شما توصیه می شود رژیم غذایی خاصی را قبل از جراحی دنبال کنید. به شما گفته خواهد شد تا در روز جراحی مصرف غذا و مایعات را محدود کنید.
- قبل از جراحی، پزشک توصیه می کند تا منطقه مقعد را به طور دقیق تمیز کنید. معمولاً توصیه میشود با استفاده از آب و صابون، منطقه را شستشو دهید و سپس آن را خشک کنید.
- پزشک به شما توضیح خواهد داد که قبل از جراحی چگونه باید پیش روید. این شامل توصیههایی درباره خوردن و نوشیدن، مصرف داروها، استفاده از مواد ضدعفونی کننده و راهنماییهای عمومی دیگر است.
بیشتر بخوانید: کولونوسکوپی
نکات مراقبتی پس از عمل شقاق مقعد
بعد از عمل شقاق مقعد، مراقبت های پس از جراحی تاثیر زیادی در روند بهبودی و کاهش عوارض دارد. در ادامه برخی از مراقبت های بعد از عمل شقاق مقعد را بیان میکنیم:
✔ پزشک ممکن است داروهای مسکن درد، ضد التهابی و آنتیبیوتیک تجویز کند تا درد را کاهش دهد و عفونت را پیشگیری کند.
✔ استفاده از پارچه های نرم و مرطوب برای تمیزی منطقه مقعد بدون ایجاد فشار یا تحریک در منطقه عمل شده مهم است.
✔ مصرف مایعات بیشتر، مصرف غذاهای پر فیبر مانند میوه ها و سبزیجات و جلوگیری از مصرف غذاهای سنگین میتواند به بهبودی سریع تر کمک کند.
آیا جراحی شقاق مقعد عوارض دارد؟
جراحی شقاق مقعد معمولاً ایمن و با موفقیت بالا همراه است، اما ممکن است با عوارض زیر همراه باشد:
- درد پس از جراحی که معمولاً موقتی است و با داروهای مسکن کنترل میشود.
- خونریزی که ممکن است تا چند روز پس از جراحی رخ دهد.
- عفونت نادر است اما در صورت عدم رعایت بهداشت یا ضعف سیستم ایمنی ممکن است رخ دهد.
- بیاختیاری موقت گاز یا مدفوع که به دلیل کاهش فشار اسفنکتر، معمولاً به مرور زمان برطرف میشود.
- در موارد نادر، شقاق ممکن است دوباره ایجاد شود.
- تورم یا التهاب در محل جراحی که با مراقبتهای مناسب کاهش مییابد.
مشاوره با پزشک و رعایت توصیههای پس از جراحی، احتمال بروز این عوارض را کاهش میدهد.
سوالات متداول
دوره نقاهت بسته به روش جراحی و وضعیت فرد متفاوت است، اما به طور کلی بیماران معمولاً در طی چند هفته به فعالیت های عادی خود بازمیگردند. درد و ناراحتی ممکن است برای چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد.
هر چند که جراحی در بسیاری از موارد بهبود کامل را فراهم میکند، اما در برخی از موارد احتمال دارد که شقاق مقعد عود کند. رعایت نکات بهداشتی و رژیم غذایی مناسب میتواند احتمال عود را کاهش دهد.
عوارض ممکن شامل عفونت، خونریزی و در موارد نادر ناتوانی در کنترل مدفوع (بیاختیاری) است. مراجعه به پزشک در صورت بروز هرگونه علائم نگران کننده ضروری است.
در نهایت…
در مجموع، جراحی شقاق مقعد یک گزینه درمانی موثر برای افرادی است که با درمان های غیر جراحی نتوانسته اند این مورد را بهبود بخشند. با این حال، مشاوره با یک جراح متخصص برای بررسی شرایط خاص هر بیمار و تعیین مناسب ترین روش درمانی ضروری است.