سرطان روده بزرگ یکی از انواع سرطانها است که میتواند افراد زیادی را درگیر خود کند. در سالهای اخیر رشد سرطان در افراد بسیار زیاد شده است. دلایل زیادی برای این امر وجود دارد که در هر جامعه متفاوت خواهد بود. نوع تغذیه، میزان استرس و موارد دیگر در ایجاد سرطانها بسیار دخیل هستند.
تحقیقات نشان داده است که مصرف شکر و چربی اشباع زیاد میتواند ریسک ابتلا به این بیماری را زیاد کند. سرطان روده نیز یکی از بیماریهایی است که در سالهای اخیر رشد داشته است. اما شاید این سوال برای شما پیش بیاید که علائم این بیماری چیست و نحوه تشخیص آن چگونه است؟ در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.
سرطان روده بزرگ چیست؟
سرطان روده بزرگ یا کولورکتال بیماری است ک از سلولهای کولون یا رکتوم آغاز میشود. وقتی که در بافت مورد نظر سلولها رشد غیر طبیعی داشته باشند، به مرور به یک توده تبدیل میشوند که اگر بدخیم باشد، تبدیل به سرطان خواهد شد. این تودهها به طور آهسته عضوی که در آن رشد کرده اند را از بین میبرند و به مرور به سایر اعضای بدن هم سرایت میکنند. وقتی این اتفاق رخ میدهد به آن مستاستاز میگویند.
رکتوم و کولون بخشهای مهمی از دستگاه گوارش و روده بزرگ به حساب میآیند. وقتی که غذا میخورید، روده بزرگ آن را جذب کرده و مواد زائد به رکتوم انتقال داده میشود. اگر کولون و رکتوم درگیر سرطان شوند، در دسته کولورکتال قرار میگیرند. تغییرات در سلولهای روده بزرگ میتواند زمینه ایجاد سرطان روده بزرگ را فراهم کند.
این بدین معنی است که سلولهای غیرطبیعی به خودی خود سرطانی نیستند، اما اگر درمان نشوند، امکان سرطانی شدن آنها وجود خواهد داشت. در برخی موارد اگر سلولهای کولون تغییر پیدا کنند، سرطان به وجود میآید. اغلب این سرطانها در دیواره روده بزرگ پدید میآیند.
سرطان روده بزرگ چگونه بر افراد تاثیر میگذارد؟
سرطان روده بزرگ از رکتوم یا نواحی دیگر شروع میشود. این بیماری زمانی رخ میدهد که سلولهای بدن شروع به رشد غیر طبیعی میکنند. تودهها در سرطان کولورکتال به صورت رشد روی پوشش داخلی روده بزرگ یا رکتوم شروع میشوند. به این تودهها پولیپ میگویند. همه پولیپها سرطانی نمیشوند و برخی از آنها در طول سالها میتوانند به سرطان تبدیل شوند.
برخی از پولیپها به حدی میتوانند بزرگ شوند که روده را مسدود کنند. این امر احتمال دارد که در داخل روده بزرگ خونریزی به وجود بیاورد. افرادی که دچار خونریزی میشوند، معمولا احساس خستگی یا ضعف خواهند داشت.
سمت چپ کولون کوچکتر است و موادی که از آن عبور میکنند حالت نیمه جامد دارند. این سرطان میتواند هم باعث اسهال و هم یبوست شود. فرد ممکن است دردی شبیه گرفتگی در معده احساس کند. حتی امکان دارد که در مدفوع خود خون هم ببینید.
چه کسانی به سرطان روده بزرگ مبتلا میشوند؟
از عواملی که دخالت زیادی در ابتلا به این بیماری میکند، سن شما است. افرادی که سن بیشتر از 50 سال دارند، احتمال بیشتری دارد که به این بیماری مبتلا شوند. سابقه خانوادگی هم میتواند تاثیرات خود را داشته باشد. اگر از اقوام نزدیک شما به این بیماری مبتلا شده باشند، ریسک ابتلا شما نیز بالاتر خواهد رفت.
علائم سرطان روده بزرگ چیست؟
بسیاری از افرادی که به این بیماری مبتلا میشوند، در ابتدا هیچ علامتی ندارند. در طی زمان ممکن است این علائم در شما ظاهر شوند:
- ضعف یا خستگی
- کاهش وزن
- خونریزی مقعدی
- تغییر در عادات روده مانند اسهال
- تخلیه نشدن کامل روده
چه چیزی باعث سرطان روده بزرگ میشود؟
برای ایجاد سرطان روده بزرگ به تغییرات در بسیاری از ژنهای مختلف نیاز است. وقتی این بیماری در حال ایجاد است، سلولهای روده بزرگ تغییراتی در DNA خود ایجاد میکنند. تغییرات ایجاد شده به سلولها میگویند که به سرعت تکثیر شوند. این امر باعث میشود که توده ای به نام تومور در روده بزرگ ایجاد شود. سلولها میتوانند به بافتهای سالم بدن حمله کرده و آنها را از بین ببرند.
شرایط پزشکی که خطر سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد؟
کسانی که بیماری التهابی روده یا پولیپ دارند، خطر ابتلا شما به این نوع سرطان افزایش خواهد یافت. همچنین اضافه وزن بیش از حد نیز بسیار خطرناک است و بیشتر افرادی که به سرطان دچار شده اند، این مشکل را داشته اند. بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و سندرم لیچ هم خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهند.
سرطان روده بزرگ چگونه تشخیص داده میشود؟
در ابتدا برای تشخیص این نوع سرطان، لازم است که پزشک معاینه کامل انجام دهد. برای تشخیص این بیماری آزمایشات زیر انجام خواهند شد:
کولونوسکوپی
در طول این تست، پزشک یک لوله بلند و انعطاف پذیر وارد روده میکند تا داخل روده بزرگ را بررسی کند. قبل از این تست باید رژیم غذایی خود را کنترل کنید و روده بزرگ را به طور کامل پاکسازی کنید. اگر پولیپ یافت شود، توسط پزشک برداشته شده و به بیوپسی فرستاده میشود.
تست CBC و عملکرد کبد
این آزمایش برای بررسی کم خونی انجام میشود تا اگر به این سرطان مبتلا هستید، در هنگام خونریزی دچار مشکل نشوید. آزمایشات مربوط به خون میتوانند اطلاعات زیادی از جمله مرحله سرطان به پزشک بدهند.
درمان سرطان روده بزرگ چیست؟
اصلیترین درمانی که برای این بیماری در نظر گرفته میشود، جراحی است. قسمتی از روده بزرگ که درگیر سرطان است به همراه غدد لنفاوی برداشته میشود. باقی مانده روده هم به یکدیگر متصل خواهد شد. هفتاد درصد کسانی که به سرطان روده بزرگ مبتلا میشوند جراحی خواهند شد.
سرطان روده بزرگ (کولون) یکی از شایعترین انواع سرطانهاست که میتواند به روشهای مختلف درمان شود. انتخاب درمان به مرحله سرطان، سلامت عمومی بیمار و وضعیتهای خاص دیگر بستگی دارد. در ادامه، روشهای اصلی درمان این نوع سرطان به تفصیل شرح داده شدهاند:
جراحی
جراحی یکی از رایجترین و اصلیترین روشهای درمان سرطان روده بزرگ بهویژه در مراحل اولیه است.
جراحی کولکتومی
برداشتن بخشی از روده بزرگ که دارای تومور است. اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، این روش میتواند به درمان کامل بیماری منجر شود.
جراحی لاپاروسکوپی
روشی کمتر تهاجمی که شامل چند برش کوچک در شکم و استفاده از ابزارهای خاص برای برداشتن تومور است. این روش برای مراحل اولیه یا سرطانهای کوچک کاربرد دارد.
استوما
در مواردی که بخشی از روده برداشته میشود و امکان بازگرداندن عملکرد طبیعی وجود ندارد، جراح ممکن است خروجی مصنوعی (استوما) ایجاد کند تا دفع مدفوع از بدن به کیسهای بیرون از شکم منتقل شود.
شیمیدرمانی
شیمیدرمانی شامل استفاده از داروهایی است که سلولهای سرطانی را هدف قرار داده و از تکثیر آنها جلوگیری میکنند. این روش معمولاً به دو شکل مورد استفاده قرار میگیرد:
پیش از جراحی
برای کوچک کردن تومور و آسانتر برداشتن آن استفاده می شود.
پس از جراحی
برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده یا جلوگیری از عود مجدد بیماری انجام می شود. داروهایی مانند 5-FU، اوکسالیپلاتین و کاپسیتابین معمولاً استفاده میشوند.
پرتودرمانی
پرتودرمانی با استفاده از امواج پرانرژی مانند اشعه ایکس یا پروتونها انجام میشود تا سلولهای سرطانی از بین بروند یا کوچک شوند.
که به طور معمول پیش از جراحی برای کوچک کردن تومور و تسهیل جراحی انجام شده و پس از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی که ممکن است در ناحیه جراحی باقی مانده باشند.
درمان هدفمند
درمانهای هدفمند به سلولهای سرطانی با ویژگیهای خاص حمله میکنند و معمولاً کمتر به سلولهای سالم آسیب میرسانند. این روش برای بیمارانی که سلولهای سرطانی آنها دارای جهشهای ژنتیکی خاصی هستند کاربرد دارد. برخی از داروهای هدفمند شامل:
Avastin
این دارو تولید عروق خونی جدید را در تومور کاهش میدهد و رشد آن را محدود میکند.
(Erbitux) و(Vectibix)
این داروها به گیرندههای رشد سلولی حمله میکنند و جلوی تکثیر سلولهای سرطانی را میگیرند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی به سیستم ایمنی بدن کمک میکند تا به طور موثرتری با سلولهای سرطانی مبارزه کند. این روش برای برخی از بیماران با سرطان روده بزرگ که دارای ویژگیهای ژنتیکی خاص مانند ناپایداری مایکروستلایت (MSI-H) هستند، مؤثرتر است.
داروهایی مانند پمبرولیزوماب (Keytruda) و نیولوماب (Opdivo) از جمله داروهای ایمونوتراپی هستند که برای درمان سرطان روده بزرگ استفاده میشوند.
درمان ترکیبی
در بسیاری از موارد، ترکیبی از روشهای درمانی برای بهبود نتایج استفاده میشود. بهعنوان مثال:
شیمیدرمانی و پرتودرمانی میتوانند قبل از جراحی ترکیب شوند تا تومور کوچک شده و امکان جراحی بهتر فراهم شود.
درمان هدفمند و شیمیدرمانی میتواند برای بیمارانی که سرطان آنها به سایر قسمتهای بدن متاستاز کرده است، موثر باشد.
درمان تسکینی
برای بیمارانی که سرطان آنها در مراحل پیشرفته قرار دارد و امکان درمان قطعی وجود ندارد، تمرکز درمان بر کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی است. این درمانها میتواند شامل:
کاهش درد و کنترل علائم مانند مشکلات گوارشی یا انسداد روده می شود. شیمیدرمانی و پرتودرمانی تسکینی برای کوچک کردن تومور و کاهش فشار روی ارگانهای حیاتی هستند.
سوالات متداول سرطان روده بزرگ
ورزش منظم و محدود کردن چربیهای اشباع میتواند در پیشگیری موثر باشد.
تغییر در عادات روده مانند یبوست بزرگترین علامت آن خواهد بود.
باتوجه به مرحله آن میتواند قابل درمان باشد.
تومورهای کارسینوئیدی، استرومایی و لنفومها از انواع این بیماری هستند.
نتیجه گیری
بیماریهایی که امروزه در بین جوامع مختلف گسترش یافته اند، میتوانند پیچیده باشند. سرطان روده بزرگ افراد زیادی را درگیر خود کرده است که میتواند مشکلات زیادی به همراه داشته باشد. سابقه خانوادگی مهمترین عاملی است که باید شما را نگران ابتلا به این بیماری کند. در نتیجه بسیار مهم است که وضعیت خود را مرتب چک کنید. در صورت داشتن سوال با ما تماس بگیرید.